Alltid i tidsklemma -med vindauget på gløtt

I eit innlegg i Universitetsavisa 18.8.04 skreiv rektor Eivind Hiis Hauge: “I det helt korte perspektiv, som del av grunnlaget for avklaring av ja/nei-spørsmålet, trengs en rask, felles gjennomtenkning av de muligheter og de vansker en fullført samlokalisering ville gi. Det smale tidsvinduet relativt ja/nei er det akkurat nå vi er inne i. Blir det nei vet vi hva som må gjøres. Blir det ja, må en omfattende prosess med deltakelse av alle berørte miljø settes i gang”.

Så gjekk det knappe to år. I S-sak 27/06 gjorde Styret ved NTNU dette vedtaket: “Styret vedtar at NTNU skal utvikles videre etter dagens tocampusmodell”.

Deretter gjekk det enda sju år. Den 4.11.2013 vert gruppeleiar for Arbeiderpartiet i Trondheim kommune, Geir Waage, intervjua i Universitetsavisa. Han refererer også til vindauget som Hiis Hauge i si tid meinte var smalt. Waage seier: “Men i nærområdene omkring Gløshaugen skjer utbyggingen i stort tempo, og toget for éncampus går nå. Om 5-10 år er fortetningen kommet så langt, at vinduet har lukket seg”.

Vindaugsmetaforen har synt seg å vera heller dårleg, dersom smalt tidsvindauge betyr det eg trudde: at vi hadde det travelt med å bestemme oss for campusløysing allereide i 2004 då begrepet vart lansert. Eit så langt tidsspspenn som campussaka har strekt seg over syner at dette er ei viktig sak som både Styret og dei tilsette har tatt på største alvor. Hastverksvedtak vart unngått, og vi hadde ein lang debatt før styret gjorde vedtaket sitt.

Meir interessant er derfor eit anna argument Waage brukar for samlokalisering i det same intervjuet, når han seier: … “– det er ikke til å komme utenom at man blir mer attraktiv for studentene om universitetet samlokaliseres.” Dette er det andre omsynet som blir trekt fram når det skal argumenterast for at dei som held til på Dragvoll skal flyttast til Tempe: vi skal bli meir attraktive.

Men står det så dårleg til med attraktiviteten til NTNU for tida da? I ein kronikk i Adresseavisen mandag 15. april 2013 av kommunaldirektør Morten Wolden skriv han: “Trondheim er i særklasse Norges beste studentby. Det viser studentenes nasjonale helse- og trivselsundersøkelse, der byen slår knock-out på andre norske universitetsbyer med klar margin.” Dette er ikkje noko nytt for oss som arbeider ved NTNU. På nettstaden Velferdstinget.no kunne vi den 23. februar 2011 lesa at Trondheim er beste studieby, og at 91 % av dei som svara var “meget eller ganske tilfreds med studiebyen totalt sett”. Undersøkinga som dette resultatet var basert på, slo fast at “Trondheim er også klart best på studentmiljø, og skiller seg positivt ut i forhold til boligtilbudet, kulturtilbudet og utelivstilbudet i byen”.

At Trondheim og NTNU er ein attraktiv plass å studere ser ein av dei høge søkartala. Tala frå Samordna opptak i 2013 synte at det var over 11 800 personar som hadde NTNU som sitt førstevalg, og det utgjorde i overkant av ti prosent av den samla søkarmassen. 584 personar hadde lektorstudiet (foregår både på Dragvoll og Gløshaugen) som førstevalg, ein auke på 11 prosent frå 2012. Lektorstudiet i realfag hadde i seg sjølv ein auke på 28 prosent frå 2012. 4300 personar søkte seg inn på ein master i teknologi (sivilingeniørutdanning), og det var ein auke på vel sju prosent frå 2012. “- Nå har vi økt med rundt tre hundre søkere til master i teknologi hvert år de siste årene. Det er ikke noe problem å fylle de ekstra studieplassene vi fikk i fjor med kompetente kandidater” sa prorektor Kjelstad til Universitetsavisa den 22. april i år.

Eit tredje argument som har vore nytta, er at ei samling på ein campus vil gjera det lettare med tverrfagleg samarbeid og studiar på tvers av program. Det er godt mogleg, men eg er ikkje overtydd om at dette er eit argument sterkt nok til til at vi skal gi oss inn i ein bygge- og flyttefase som vil tappe NTNU for ressursar i 10 -15 år framover. Knut H. Sørensen skriv godt om dette i Universitetsavisa den 5. November. Fysisk nærleik kan vera ein fordel, men da må avstanden vera svært kort. Erfaringa mi er at dersom samarbeidet eg i fleire år hadde med kolleger på Gløshaugen skulle blitt tettare, måtte vi hatt kontor i same bygning. For min del kunne eg gjerne tenkt meg å ha kontor på Gløshaugen, men ikkje dersom det skulle føre til at Gløshaugencampusen vart fortetta og øydelagt. Ein ting er det likevel greitt om politikarar har klårt for seg, når dei minner om at “toget for éncampus går nå”: Det kan aldri bli ei eincampusløysing ved NTNU. I dag er NTNU spreidd på 14 ulike addresser over heile byen. Frå neste år blir det 15, når Program for lærarutdanning flytter til Moholt. Visse avdelingar av NTNU som held til utanom Dragvoll og Gløshaugen er ikkje flyttbare.

Maset om at vi har det travelt og at det smale tidsvindauget er i ferd med å smelle igjen samstundes som toget går har vi høyrt i snart 10 år. Det blir ikkje meir brukbart som argument av den grunn. Hastverksarbeid bør ein unngå dersom ein vil gjera endringar i ein så stor og viktig organisasjon som NTNU, og argumenta for endringar skal vera gode. Påstanden om at NTNU og Trondheim blir meir attraktiv som studieby dersom Dragvollmiljøa blir flytta til Tempe blir rein spekulasjon. Som vist ovanfor er Trondheim i alle fall sidan 2011 kåra til Noregs beste studieby. For å sitere ein av studentane på Dragvoll, som midtvegs i lektorprogrammet nyleg uttala seg om erfaringane så langt: “Trondheim er perfekt.” (Studenten er ikkje trønder, berre så det er sagt). Men studenten hadde eitt ønske, og det var at det burde vore fleire møteplassar der studentar og tilsette kunne møtast også utanom auditorium og seminarrom.

Det er her svikten ligg. Trass i at Styret gjorde eit klårt vedtak i 2006, trass i at rektor Hiis Hauge i si tid slo fast at “Blir det nei vet vi hva som må gjøres”, så har lite eller ingen ting blitt gjort for å skape miljø og møteplassar på Dragvoll. Plassmangelen er nå så stor at NTNU neste år opnar enda ein campus på Moholt. Ikkje noko gale sagt om lokal eller lokalisering på Moholt, men det må vera eit tankekors for alle som har ivra for eincampus og samlokalisering at vi nå blir enda meire spreidde. Det er resultatet etter årelang trenering av eit klårt styrevedtak. Det er konsekvensen av ei langvarig neglisjering av dei humanistiske og samfunnsvitskapelege fagmiljøa. Ein blir ikkje internasjonalt framifrå av slikt.

Det er lite visjonært å skulle trykke store og tunge fagmiljø saman i ein trong bydel langs Elgesetergata. Det er enda mindre visjonært å selja store tomteareal på Dragvoll, som sett i eit femtiårsperspektiv vil vera ein svært verdifull eigedom i eit urbanisert bymiljø som vil strekke seg samanhengande frå Gløshaugen til Dragvoll-Stokkan. Så for min del kan gjerne det smale vindauget smelle igjen. Lat toget gå. Eg skal ikkje stå i vegen. Men vi har ikkje råd til å gå inn i ein ny årelang prosess der utgreiingar om nye kreative campusløysingar og fancy byutvikling tar ressursar og merksemd vekk frå det vi eigentleg skal drive med: god undervisning og forsking.